Uzmanlar kira sözlesmelerinde dikkat edilmesi gerekenleri açikladi

Gayrimenkul hukuku uzmanlar?, kirac?lara, "haks?z tahliye davas?yla kar?? kar??ya kalmamak için mülk sahibi ile sözle?me imzalarken dikkat etmeleri gereken hususlar" konusunda uyar?larda bulundu.

?STANBUL (AA) - Gayrimenkul Hukuku Derne?i Ba?kan? Ali Güvenç Kiraz, AA muhabirine konuya ili?kin yapt??? de?erlendirmede, son dönemde zamlar nedeniyle kirac?larla mülk sahibi aras?ndaki anla?mazl?klar?n artt???n? söyledi.

Sulh hukuk ve icra mahkemelerinin yo?un ?ekilde kirac? ve ev sahibi aras?ndaki davalarla doldu?unu dile getiren Kiraz, özellikle eski kirac?lar ile mülk sahipleri aras?nda sorunlar ya?and???na vurgu yapt?.

Kiraz, gelinen noktada ev sahiplerinin, yeni kirac?y? istedikleri zaman ç?karabilmek için, bo? veya tarihli tahliye taahhüdü istedi?ini kaydederek, sözlerini ?öyle sürdürdü:

"Ayr?ca su, elektrik ve do?al faturas?n? kirac? üzerine yapm?yorlar. Ev sahibi herhangi bir sözle?me yapmadan 'Burada oturabilirsin, al anahtar?n?. Ancak faturalar benim üzerime olacak. Fatura geldikçe size ibraz ederim' diyor. Kirac? bu ?ekilde kalmay? kabul ederse, ilerleyen zamanlarda f?rsatç? ev sahibi istedi?i an su, elektrik ve do?al gaz? kapatt?r?yor.

DASK poliçesi veya herhangi bir sözle?me olmad??? için kirac? abonelikleri üzerine alam?yor. Böyle bir durumda kirac? hak da talep edemiyor. Çünkü, kirac?n?n hukuki anlamda hakk?n?n korunmas? veya mahkemeye ba?vurabilmesi için 'mal sahibinin ald??? kiray? beyan etmesi' veya 'kirac?n?n oturdu?u evi ikametgah olarak kulland???n? bildirmesi' gerekiyor. Bu nedenle herhangi bir hukuki yapt?r?m yap?lam?yor."

Kira sözle?mesi imzalarken dikkat edilmesi gereken 6 husus

Ali Güvenç Kiraz, kirac?lara, ev sahibi ile kira sözle?mesi yaparken ?u 6 hususa dikkat etmeleri gerekti?ini aç?klad?:

"Birincisi; kirac? mutlaka ve mutlaka yaz?l? kira sözle?mesi yapmal?. Sözlü kira sözle?mesine itibar edilmemeli. ?kincisi; kirac?, kira sözle?mesiyle birlikte imza att??? tarihte meskenin DASK poliçesini mutlaka almal?. Üçüncüsü; ta??nmaza ili?kin elektrik, su ve do?al gaz gibi tüm genel abonelik hizmetleri kirac? üzerinden yap?lmal?. Dördüncüsü; kirac? asla bo? tahliye taahhüdü düzenlememeli. E?er böyle bir ?ey düzenlenecekse tahliye tarihi net olmal?.

Be?incisi; kirac?, kira bedeli ve kullan?m kaynakl? vergiler d???nda hiçbir verginin ve yan giderlerin kendisine ödetilmesini kabul etmemeli. Mesela emlak vergisi, ecrimisil ödemesi, ta??nmaz?n ayn?ndan kaynaklanan vergiler mal sahibinin ödemekle yükümlü oldu?u vergilerdir. Kirac? sadece kullan?m kaynakl? ödemeleri yapmal?d?r."

Hangi ödemeyi kirac?, hangisini mülk sahibi yapar?

Gayrimenkul Hukuku Derne?i Ba?kan? Kiraz, alt?nc? husus olarak, kira sözle?mesine "ta??nmaz?n mülkünden kaynakl? yat?r?m bütçesinin tüm kalemlerinin mal sahibince ödenmesi" hususunun eklenmesi gerekti?ini vurgulad?.

Burada zaman zaman kirac? ile mülk sahibi aras?nda sorun ya?anabildi?ini dile getiren Kiraz, "Mesela asansörün de?i?tirilmesi mülk sahibinin, bak?m ücreti kirac?n?n; kombi de?i?tirilmesi mülk sahibinin, bak?m? kirac?n?n sorumlulu?undad?r. Binan?n boyanmas? ve güçlendirilmesi mal sahibine aitken, bahçe ve çevre bak?m? ücretlerini kirac?n?n ödemesi gerekiyor. Apartman görevlisinin maa?? kirac?ya, k?dem tazminat? mal sahibine aittir. bu örnekleri ço?altabiliriz." ?eklinde konu?tu.

"Do?ru haz?rlanan kira sözle?mesi tahliye tehdidini ortadan kald?r?r"

Kiraz, sözle?melerde bu hususlar?n aç?kça belirlenmesi durumunda kirac?n?n, kira tespit davas?na maruz kalmadan yasal art??? uygulayarak 5 y?l boyunca oturmaya devam edebilece?ini kaydederek, ?u ifadeleri kulland?:

"Ayr?ca 1+10 y?l boyunca do?rudan tahliye tehdidiyle kar?? kar??ya kalmayacakt?r. Burada kiras?n? zaman?nda ödemesi ve yasal art??? do?ru ?ekilde yapmas? önemli. Mal sahibine hakl? tahliye sebebi olu?turacak bir gerekçe verilmedi?i sürece 10+1 y?l boyunca do?rudan tahliye tehdidiyle kar?? kar??ya kal?nmayacakt?. Öte yandan mal sahibinin gerçekten ihtiyac? varsa ve bunu belgeliyorsa, mülk sat?lm??sa ve yeni alan ki?inin de ihtiyac? varsa, kirac? borcunu ödemeyip iki defa ihtara maruz kalm??sa ve temerrüde dü?mü?se tahliye mal sahibinin hakk?d?r."

"Devletin kira oran?nda art?? yap?lacakt?r' ifadesi art??la ilgili tart??malar? engeller"

Gayrimenkul Hukuku Enstitüsü Ba?kan? Ali Yüksel de sözle?melerin uzun süreli yap?lmas?n?n kirac?n?n, k?sa olmas?n?n konut sahibinin lehine oldu?unu söyledi.

Yüksel, konutun sat?lmas? halinde yeni malikin kirac?y? tahliye etmesi hakk? bulundu?unu belirterek, "Bu durumdaki riski kald?rmak için, kira sözle?mesinin tapuya ?erh edilmesinde yarar vard?r. ?erh, kirac?y? koruyacakt?r." dedi.

Konut sahibinin kendisinin veya çocuklar?n?n ihtiyac? için talepte bulunmayaca??n?n madde olarak yaz?labilece?ini dile getiren Yüksel, "Sözle?mede, kira art???na ili?kin y?ll?k oran belirtmek yerine 'devletin kira oran?nda art?? yap?lacakt?r' ifadesi art??la ilgili ileride ya?anacak tart??ma ve davalar? engelleyecektir. Bu durumda, devletin aç?klad??? oranlar y?l dönümünde otomatikman art?? olarak yap?lmal?d?r." diye konu?tu.

Yüksel, kira sözle?mesinde, aidat kavram?n?n içine nelerin dahil oldu?unun aç?kça belirtilmesi gerekti?ini kaydederek, evde, sözle?meye imza atan ki?i ve ailesi d???nda kalacak ki?i varsa bunlar?n belirtilmesi gerekti?ini, aksi takdirde tahliye davas? aç?labilece?ini anlatt?.

"Depozito tutar? vadeli hesapta tutulmak zorunda"

Ali Yüksel, kirac? veya kiraya verenin vefat? halinde sözle?menin devam edip etmeyece?inin belirtilmesinin öneminden bahsederek, "Mevcut daire krokisinin sözle?meye eklenmesi daha sonra duvarlar?n kald?r?ld??? ya da tadilat gibi konularda ihtilaf? önleyecektir." ifadesini kulland?.

Depozitonun en fazla 3 ayl?k kira bedeli kadar olabilece?ini, bu rakam?n vadeli bir hesapta tutulmas?n?n zorunlu oldu?unu anlatan Yüksel, erken tahliye halinde kirac?n?n konut sahibi ile birlikte mevcut durumu bir tutanakla tespit ederek teslim etmesinin faydal? olaca??n? bildirdi.

Yüksel, home ofis olarak kullan?m ?ekliyle evden çal???lacak bir ?irket söz konusu ise kontrata yaz?lmas? gerekti?ini belirterek, kirac?lar?, kentsel dönü?üme girme riski olan binalara masraf yapmamalar? konusunda uyard?.

Muhabir: U?ur Aslanhan