Kök hücre bagisçisi 940 bin kisi genetik ikizini ariyor

Türk K?z?lay ile Sa?l?k Bakanl??? taraf?ndan 2014 y?l?ndan bu yana yürütülen TÜRKÖK Projesi kapsam?nda ?imdiye kadar 940 bin gönüllü, lösemi tedavisi gören hastalar için kök hücre numunesi ba????nda bulundu.

?ZMIR (AA) - Türk K?z?lay, lösemi tedavisi gören çocuklar?n kök hücre nakliyle sa?l???na kavu?mas? için hassas bir çal??ma yürütüyor. 18 bölge kan merkezi müdürlüklerine gelen 18-50 ya? aral???ndaki vatanda?lardan tam kan ba???? için bir tüp, kemik ili?i ba???? için 3 tüp kök hücre numunesi al?n?yor.

Al?nan örnekler, bir gün sonra hava yolu ile Sa?l?k Bakanl???n?n Ankara'da bulunan doku tipi belirleme laboratuvarlar?na gönderiliyor. Ba???ta bulunan ki?iler 55 ya??na gelinceye kadar numuneleri TÜRKÖK havuzunda kay?t alt?na al?n?yor.

E?er numune lösemi hastas?yla e?le?irse TÜRKÖK görevlileri kemik ili?i ba????nda bulunan ki?iye ula?arak, yeniden bu yöndeki karar? soruluyor.

Ki?inin onay vermesinin ard?ndan bulundu?u ilde 5 gün boyunca hastaneye gelen ba???ç?ya kemik ili?inin daha aktif çal??mas?n? sa?layacak olan a??lar ve tedavi yöntemi uygulan?yor.

Be?inci günün sonunda 2 ile 4 saat süren bir sürede ba???ç?n?n damar?ndan kemik ili?i numunesi al?n?yor. Cihaza gelen kan?n içindeki kemik ili?i hücreleri aferez yöntemiyle seçildikten sonra kan yine ba???ç?n?n vücuduna gönderiliyor.

??lem s?ras?nda ba???ç?n?n kendi kemik ili?i rezervlerine dokunulmazken, ba???ç?n?n ayn? gün içinde günlük ya?ant?s?na devam etmesi sa?lan?yor.

Hastaya ise nakil öncesi yüksek doz kemoterapi uygulan?yor. Sa?l?kl? ba???ç?dan toplanan kök hücrelerin nakledilmesi sonras? hastan?n kemik ili?inde sa?l?kl? kan hücrelerinin üretilip üretilmedi?i takip ediliyor. Bu süreçte ba???ç? ve hasta aras?ndaki doku uyumunun derecesi, operasyondaki ba?ar? yüzdesini art?r?yor.

"4 bin 530 hastam?z nakil oldu"

Türk K?z?lay Ege Bölge Kan Merkezi Müdürü Dr. Bar?? Dola?, AA muhabirine, 2022 y?l?nda 18 bölge kan merkezi müdürlü?ünde 111 bin gönüllüden kök hücre numunesi ba???? al?nd???n? söyledi.

TÜRKÖK projesinin Türkiye genelinde 2014 y?l?ndan bu yana ayn? heyecanla yürütüldü?ünü anlatan Dola?, "Türk K?z?lay Ege Bölgesi Kan Merkezini kapsayan ?zmir, Ayd?n, Manisa ve Ödemi?'te bulunan kan ba???? merkezlerimizde 2014 y?l?ndan bu yana 107 bin kemik ili?i ba???ç?m?z?n numunesini ald?k. 2021 y?l?nda 6 bin 533 olan ba???ç? say?m?z bu sene 10 bin 959 oldu." diye konu?tu.

Dola?, kök hücre ba???ç? say?s?n?n art?r?lmas? için e?itim faaliyetlerine önem verdiklerini, bu kapsamda mobil ekiplerinin insan yo?unlu?unun bulundu?u alanlardan kan ba???? ald?klar? s?rada mutlaka hematopoetik kök hücre ba???? konusunda vatanda?lara bilgi verdi?ini anlatt?.

Kök hücre ba????n?n lösemili hastalara ve ailelerine umut oldu?unu belirten Dola?, "Ülkemizde ?imdiye kadar 940 bin kök hücre ba???? yapan gönüllümüzden 16 bin 472 e?le?me sa?land?. Bizler genetik olarak ki?inin genetik ikizini ar?yoruz. Bu süreçte 4 bin 530 hastam?z nakil oldu. Her e?le?me gerçekle?en ki?iyle nakli sa?layam?yoruz, bunun da çe?itli nedenleri var." dedi.

Nakil beklerken ya?amlar?n? kaybeden lösemi hastas? çocuklar?n?n durumunun kendilerini çok üzdü?ünü dile getiren Dola?, ailelerin çocuklar?n? ya?atmak için verdikleri mücadeleye ?ahit olduklar?n? anlatt?.

2022 y?l?nda merkezlerine ba?vuran 500 gönüllünün lösemili çocuklara ?ifa oldu?unu vurgulayan Dola?, "Bu çok sevindirici ancak bunun sürdürülebilir olmas? önemli." diye konu?tu.

Kök hücre ba????nda bulunan Y?lmaz Erkmen ise 2015 y?l?nda babas?n?n ya?ad??? rahats?zl?kta kan bulmakta zorland??? için ba??? yapmaya ba?lad???n? söyledi.

Vücudunda bulunan kan? bir emanet olarak gördü?ünü anlatan Erkmen, "?htiyac? olan bir hastaya uygun olmas? durumunda kök hücre ba???ç?s? olmak istiyorum." diye konu?tu.

Muhabir: Tezcan Ekizler