ANTALYA (AA) - Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, üretim planlamasıyla birim alandan elde edilen ürünü artırmayı hedeflediklerini belirterek, "Amacımız, 3 yılın sonunda yani 2028'de hububat ürünleri üretiminde yüzde 13'lük artış sağlamak." dedi.
Yumaklı, Lisanslı Depo Şirketleri Derneği (LİDAŞDER) tarafından bu yıl ikincisi düzenlenen "Türkiye ve Dünyada Lisanslı Depoculuk, Hububat Piyasaları Kongresi"nde yaptığı konuşmada, hububat piyasalarının yönetimi ve sürdürülebilirliği için dünyadaki gelişmeleri yakından takip etmek gerektiğini söyledi.
Özellikle gıda arz güvenliğinin temel taşının hububat olduğunu vurgulayan Yumaklı, bu ürünlerin üretiminden depolanmasına ve pazarlamasına kadar geçen sürecin son derece önemli olduğunu ifade etti.
Yumaklı, son 22 yılda tarım ve ormancılık alanında sektörlere yapılan yatırımlarla güçlü, dirençli ve dünyada söz sahibi sektörler oluşmaya başladığına işaret ederek, "Bizler bitkisel üretim konusunda Cumhuriyet tarihimizin üretim rekorlarını kırdık. Birçok üründe dünyada ilk üç ülke içindeyiz, hatta ilk iki içinde. Birinci sırada çok özel ürünlerimiz var." diye konuştu.
Ülkede gıda arz güvenliğine ilişkin bütün unsurların tamamlanmasının ardından ihracat yönünü önemsediklerini vurgulayan Yumaklı, 2023'te 31 milyar dolar civarında gıda ürünleri ihracatı gerçekleştiğini, 2024'te tutarın 32 milyar doları geçmesini beklediklerini bildirdi.
Yumaklı, Resmi Gazete'nin mükerrer sayısında yayımlanan 2025 Yılı Yatırım Programı'na göre sektöre 356 projeyle yaklaşık 164 milyar lira yatırım yapılmasının planlandığı bilgisini verdi.
Türkiye'de en fazla ekilen bitkisel ürün grubunun hububat olduğuna dikkati çeken Yumaklı, 23,9 milyon hektar tarım arazisinin yaklaşık yüzde 48'inde bu ürünlerin ekildiğini, bunun da 11,5 milyon hektara karşılık geldiğini bildirdi.
Yumaklı, geçen yıl bu alanda üretilen hububat miktarının yaklaşık 39 milyon ton olduğunu aktararak, birçok ülkenin ihtiyacının üzerinde üretim gerçekleştirildiğini kaydetti.
Hububat üretiminin gıda arz güvenliği için büyük önem taşıdığını, dış ticareti de hiçbir zaman göz ardı etmediklerini ifade eden Yumaklı, "Özellikle ihracat birincilikleri, dünya birincilikleri umarım ki çok daha uzun süreli ve daim olacaktır. Ekonomimizin bundan sağlayacağı faydayı da mutlaka gözünde tutmamız gerekir." değerlendirmesinde bulundu.
- "Amacımız birim alandan almış olduğumuz ürünü artırmak"
Yumaklı, Bakanlık olarak ana stratejilerinin vatandaşların gıda ihtiyaçlarını yerli üretimden karşılamak olduğuna dikkati çekerek, şöyle devam etti:
"Birim alandan almış olduğumuz ürünü daha fazla artırmak, verimi ve kaliteyi öncelemek istiyoruz. Bunu başarmamak için hiçbir sebep yok. 2023'te 186 ülkeye 2 bin 200 çeşit ürün ihraç ettik. Bu muazzam tablo hem ülkemizin ihtiyaçlarının karşılanması hem de ülke ekonomisine çok önemli kazanç sağlayacak ihracatı gerçekleştirmiş durumda. 2023 yılında devrim niteliğinde yapısal değişiklikler gerçekleştirdik. 2024 yılında hem bitkisel üretim hem hayvansal üretim hem de su ürünleri üretimi için üretim planlamasını hayata geçirdik."
Yeni destekleme modelinin, üretim planlamasının en önemli ayaklarından biri olduğunu belirten Yumaklı, "Amacımız birim alandan almış olduğumuz ürünü artırmak, 3 yılın sonunda yani 2028'de hububat ürünleri üretiminde yüzde 13'lük artış sağlamak. İnşallah bu konuda yine nasip olur buralarda sonuçları birlikte değerlendirirken belki bu rakamların çok daha üzerinde çıktığını da görmüş olacağız." dedi.
Yumaklı, Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) ve Gelir Koruma Sigortası ile üreticilerin emeğini garanti altına almak için çalışmalara devam ettiklerini belirterek, 2025 yılında özellikle sigorta kapsamını genişlettiklerini bildirdi.
Ürünleri üretmek kadar depolamanın da son derece önemli olduğunun altını çizen Yumaklı, Toprak Mahsulleri Ofisi ve özel sektör yatırımlarıyla Türkiye'nin dünyada depolamayı en iyi uygulayan ülkelerden biri olmanın gururunu yaşadığını söyledi.
Yumaklı, 234 şirketin lisanslı depoculuk yaptığını vurgulayarak, "Yaklaşık 12,2 milyon ton kapasite. İnşallah çok daha fazla üretelim." dedi.
- "Yaklaşık 2 milyon tona kadar kaybı engellemek mümkün"
Yumaklı, lisanslı depoculukla depolama kayıplarının yüzde 10 ile yüzde 30 arasında engellenmesinin mümkün olduğunu dile getirerek, şunları kaydetti:
"Bir yıllık depolama süreci içinde yaklaşık 2 milyon tona kadar kaybı engellememiz mümkün. Bunun da rakamsal karşılığı yaklaşık 23 milyara tekabül ediyor. Yapılacak yatırımların ülke kaynaklarının nasıl ve ne derecede korunmasıyla ilgili bir manzara arz ettiğini de görmüş oluyoruz. Lisanslı depoculuk kapasitesinin artırılmasında Ürün İhtisas Borsasının (TÜRİB) da çok önemli bir yeri olduğunu söylemek isterim. TÜRİB'in faaliyete başlamasıyla birlikte uluslararası bir üs haline gelmesi yolunda önemli adım atıldı. Çiftçi Kayıt Sistemi'ne kayıtlı üreticiler, ürünleri malumunuz teslim ettiklerinde bir elektronik ürün senedi elde ediyor. Bunlara sahip olan paydaşlarımız, Ziraat Bankası ve Ziraat Katılım'dan 15 milyon lira üst limitli, sıfır faizli ya da kar paylı işletme kredisi ya da finansmanı kullanabiliyor. 2024 yılında 312 kişiye 462 milyon lira tutarında hazine destekli kredi kullandırılmış oldu. 2014-2024 dönemi için 131 lisanslı depo ve 200 bin üreticiye 590 milyon lira destek verilmiş durumda."
- "Lisanslı depoculuk fiyat istikrarını koruyan bir sistem"
Ticaret Bakan Yardımcısı Volkan Ağar da iklim değişikliği, doğal afetler, ekonomik dalgalanmaların tarım sektörünü ciddi oranda etkilediğini söyledi.
Türkiye'de tarım ürünlerinin üretimi kadar sağlıklı koşullarda depolanması ve ticaretinin yapılmasının büyük önem taşıdığını vurgulayan Ağar, Bakanlık olarak temel amaçlarından birinin tarım ürünlerinin modern ve sağlıklı koşullarda lisanslı depolanması olduğunu bildirdi.
Lisanslı depoculuğun fiyat istikrarını koruyan bir sistem olduğunu aktaran Ağar, "2011 yılında başlayan lisanslı depoculuk sayısı 2024 yılında 224 oldu. 2024 yılında 12,2 milyon ton depolama alanına sahip 224 şirketin depolama alanının 20 milyona çıkarılması için çalışmalar yapıyoruz." dedi.
Lisanslı Depo Şirketleri Derneği Başkanı Serdar Genç de tarım sektöründe son yıllarda gerçekleştirilmiş en önemli projenin lisanslı depoculuk olduğunu belirtti.
Lisanslı depo kapasitesinin 2 yıl önce 8,9 milyon ton olduğunu, bu rakamın bugün 12,2 milyon ton kapasiteye ulaştığını dile getiren Genç, "Geldiğimiz noktada lisanslı depoculuk, 50 milyar lira yatırım, 2 bin kişiye istihdam ve stratejik ürünlerde arz güvenliğini sağlayan ülkemizin en önemli sektörlerinden biri haline gelmiştir." diye konuştu.
Bakan Yumaklı, konuşmaların ardından stantları gezdi.